η ζωή και ο θάνατος

Ένα ενήλικο ανθρώπινο σώμα έχει 30 τρισεκατομμύρια κύτταρα περίπου και κάθε 24 ώρες χάνει 330 δισεκατομμύρια από αυτά.
Είναι τόσα πολλά που μπορούν να γεμίσουν ένα βαθύ πιάτο.
Κάθε άγγιγμα, αναπνοή, σκέψη, κίνηση και δράση έχει το τίμημά της.
Κάθε μέρα χάνουμε 60 τρίχες μαλλιών, κάθε μία με παραπάνω από 1000 κύτταρα γύρω από τον πυρήνα της.
Κάθε κομμένο νύχι αποτελείται από δεκάδες χιλιάδες κύτταρα.
Κάθε μέρα ολόκληρη η επιφάνεια του στόματος ξεπλένεται στο στομάχι και χωνεύεται.
Το φαγητό που τρώμε αφαιρεί εκατομμύρια κύτταρα από τα έντερά μας.
Και πόσα πολλά κύτταρα καταστρέφονται από όσα κάνει το μυαλό στο σώμα, δημιουργώντας τις χημικές καταστροφές του μίσους, του θυμού και του άγχους.
Αν βάλουμε όλα αυτά τα κύτταρα στη σειρά, θα διασχίζαμε τον Ατλαντικό ωκεανό.

Ακόμη και με τόσα χαμένα κύτταρα, εμείς υπάρχουμε και δεν εξαφανιζόμαστε. Γιατί αυτά τα κύτταρα πεθαίνουν και νέα γεννιούνται στη θέση τους. Αυτά που πεθαίνουν θυσιάζονται για να ζήσουν τα υπόλοιπα, για την καλή λειτουργία του συνόλου. Κάθε κύτταρο είναι ένας ανιδιοτελής και εργατικός karma yogi.

Με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί κάθε σώμα, λειτουργεί και ολόκληρος ο κόσμος. Κάθε ζωή στη φύση ξέρει να περιορίζει τα είδη της, ώστε να έχουν χώρο να επιβιώσουν όλα τα πλάσματα. Αντίστοιχα λειτουργούν οι πλανήτες, τα ηλιακά συστήματα, οι γαλαξίες και τα σύμπαντα.

Η ζωή κάθε σώματος είναι σχεδιασμένη για να τελειώνει. Αυτό είναι κομμάτι της εξέλιξης, ο κύκλος της αλλαγής και της ζωής. Ανατέλλουμε και δύουμε. Γεννιόμαστε και πεθαίνουμε. Δημιουργηθήκαμε και θα καταστραφούμε. Η ζωή και ο θάνατος έχουν προγραμματιστεί σε ολόκληρη την ψυχοσωματική δομή κάθε πλάσματος.

Τί είναι ο θάνατος;

Κανείς δεν έχει επιτύχει να δώσει έναν σαφή ορισμό του θανάτου, γιατί πολλά αναπάντητα ερωτήματα προκύπτουν από αυτόν. Παρ’όλα αυτά υπάρχουν κάποιοι ορισμοί που καλύπτουν ορισμένες απορίες μας.

Κλινικός θάνατος ορίζεται ως η κατάσταση κατά την οποία όλα τα εξωτερικά σημάδια ζωής (συνείδηση, αντανακλαστικά, αναπνοή και καρδιακή δραστηριότητα) απουσιάζουν, αλλά ο οργανισμός στο σύνολό του δεν είναι ακόμη νεκρός· οι μεταβολικές διεργασίες των ιστών του ακόμη προχωρούν, και υπό συγκεκριμένες συνθήκες είναι δυνατή η αποκατάσταση όλων αυτών των λειτουργιών. Αυτός είναι ο πρώτος βαθμός θανάτου, όπου η ζωή μπορεί να επανέλθει.

Οριστικός θάνατος ορίζεται ως η μόνιμη διακοπή όλων των ζωτικών λειτουργιών του οργανισμού, με αποτέλεσμα την αποσύνθεση των κυττάρων, τον μετασχηματισμό του σώματος από τα βακτήρια, και την συνέχιση της ύπαρξης με έναν διαφορετικό τρόπο και μια διαφορετική μορφή.

Οι τρείς κύριοι λόγοι θανάτου οφείλονται στην αποτυχία του αναπνευστικού, του κυκλοφορικού ή του νευρικού συστήματος.
Η οριστική όμως αιτία του θανάτου είναι η βλάβη του εγκεφάλου, συνήθως λόγω έλλειψης οξυγόνου.

Θάνατος είναι και ο αιώνιος αποχωρισμός από όλα όσα και όλους όσους έχουμε συνδεθεί και αγαπήσει σε αυτή τη ζωή. Αυτό είναι συνήθως το γεγονός που αρνούμαστε να ακούσουμε και να σκεφτούμε. Όλοι κάποια στιγμή θα χρειαστεί να αποχωριστούμε για πάντα όλα όσα κατακτήσαμε.
Αν δεν έχουμε την επίγνωση του θανάτου, δε θα καταφέρουμε να εκμεταλλευθούμε αυτή την ιδιαίτερη ανθρώπινη ζωή. Με βάση αυτό, σπουδαία αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν.

Ζούμε εν μέσω αιτίων θανάτου σαν μια φλόγα που στέκεται μπροστά σε έναν δυνατό άνεμο.

Ο φόβος του θανάτου

Ο θάνατος σύμφωνα με τη γιόγκικη θεωρία

Η Yoga ορίζει τη ζωή και το θάνατο σαν την παρουσία και απουσία της πράνα. Η πρανα είναι η ζωτική δύναμη, η συμπαντική ενέργεια, που υπάρχει σε όλη την ύλη σε διαφορετικό βαθμό και λεπτοφυές επίπεδο. Όση περισσότερη πράνα έχουμε τόσο πιο ζωντανοί είμαστε. Η πράνα παρέχει στον εγκέφαλο δύναμη ώστε να ενεργοποιεί όλες τις λειτουργίες που είναι απαραίτητες στον οργανισμό, όπως ακριβώς και ο ηλεκτρισμός δίνει ενέργεια στις ηλεκτρικές συσκευές μας.

Όταν έχουμε άφθονη πράνα, εκπληρώνουμε μια γεμάτη ζωή, με ενέργεια, με όρεξη, επίγνωση, αντίληψη, κίνηση, έλεγχο, συμμετοχή, αλληλεπίδραση, και ικανότητα να επηρεάσουμε το περιβάλλον μας.

Ο θάνατος από την άλλη, είναι η μείωση της πράνα, του ελέγχου και της αλληλεπίδρασης. Μπορεί να είναι μερικός, όταν το επίπεδο της πράνα είναι χαμηλό και προκύπτει παράλυση μέλους του σώματος, ή οριστικός όταν η πράνα φεύγει από ολόκληρο το σώμα και το σώμα πεθαίνει.

Όταν το σώμα πεθαίνει, η πράνα σταδιακά μειώνεται και οι διαδικασίες του κυτταρικού μεταβολισμού σιγά σιγά φθίνουν. Το χονδροειδές σώμα, το υλικό, επιστρέφει στη Γη και σε ένα χαμηλότερο επίπεδο ενέργειας. Αποδομείται μέσα στη Γη, στο χώμα, στα βακτήρια και στα ζωύφια. Το υλικό σώμα επιστρέφει στην πηγή του, και το ενεργειακό μαζί με τη συνειδητότητα επιστρέφουν στη δική τους πηγή.

Λέγεται οτι ο θάνατος μετασχηματίζει τα στοιχεία της φύσης από το ένα στο επόμενο. Πρώτα το στοιχείο της γης γίνεται νερό, το νερό γίνεται φωτιά, η φωτιά αέρας και ο αέρας αιθέρας. Τέλος, ο αιθέρας γίνεται φως της συνειδητότητας. Και αυτό, με απλά λόγια σημαίνει πως η συνειδητότητα μεταφέρεται από το ένα τσάκρα στο επόμενο, από το χαμηλότερο ενεργειακό κέντρο του σώματος στο υψηλότερο, από το mooladhara στο swadhisthana, και από το πιο χονδροειδές επίπεδο της ύλης στο πιο λεπτοφυές επίπεδο του φωτός.

Σύμφωνα με τους yogi, δεν υπάρχει γέννηση ή θάνατος. Η ατομική μας συνειδητότητα είναι ο ατελείωτος, αιώνιος και αθάνατος εαυτός. Ο άνθρωπος είναι μια συνειδητότητα μέσα σε ένα υλικό σώμα. Γιατί άραγε είναι τόσο δύσκολο να το αποδεχτούμε;
Η θεωρία αυτή εξηγείται μέσα από την αλληγορία του ανθρώπου που παρακολουθεί τις αντανακλάσεις του ήλιου μέσα σε ποτήρια γεμάτα με νερό. Δεν αντιλαμβάνεται ότι η πηγή του φωτός είναι ο ήλιος. Τα ποτήρια σπάνε και το νερό χύνεται, αλλά ο ήλιος εξακολουθεί να λάμπει. Είναι αυτός ο ήλιος, αυτός ο εαυτός, αυτό το άτμαν, η σπίθα της συνείδησης που δίνει ζωή στην άψυχη ύλη. Το σώμα πεθαίνει και η προσωπικότητα χάνεται για εμάς, αλλά η σπίθα της ζωής δεν σβήνει. Το πνεύμα είναι αιώνιο.

Το μυστικό της μακροζωίας

Αναρωτιέστε γιατί η γιόγκα μπορεί να προσφέρει μακροζωία;
Η γιόγκικη φυσιολογία μετράει τη γήινη ζωή του ανθρώπου, όχι με τα χρόνια που περνούν, αλλά με τον αριθμό των αναπνοών που αναπνέει. Οι γιόγκι πίστευαν ότι ο καθένας από εμάς έχει έναν συγκεκριμένο αριθμό αναπνοών, τις οποίες αν τις μετατρέψουμε σε πιο αργές και βαθιές θα μπορούσαμε να επηρεάσουμε τις ενέργειες και τους εσωτερικούς ενδοκυτταρικούς μηχανισμούς ώστε να παρατείνουμε τη ζωή μας.

Κατανοούμε αυτή τη θεωρία, όταν συνειδητοποιήσουμε πως, όταν είμαστε χαλαροί η αναπνοή μας αυτόματα γίνεται αργή και βαθιά, και όταν είμαστε εκνευρισμένοι ή αγχωμένοι, οι αναπνοές μας γίνονται πιο κοφτές και γρήγορες. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της αλληλεπίδρασης του μυαλού και των συναισθημάτων με το μεταιχμιακό σύστημα, τον υποθάλαμο, και το αυτόνομο νευρικό σύστημα.
Η χαλάρωση είναι συνυφασμένη με μια μεγάλη και χαρούμενη ζωή. Οι αρχαίοι γιόγκις πρέπει να παρατήρησαν πως τα ζώα που ζούσαν πολλά χρόνια ήταν εκείνα που ανέπνεαν αργά, όπως το φίδι, η χελώνα και ο ελέφαντας. Τα ζώα με γρήγορη αναπνοή όπως ο σκύλος, τα πουλιά και ο λαγός ζούν μόνο μερικά χρόνια.
Αυτή η θεωρία ήταν η βάση για πολλές γιόγκικες πρακτικές όπως οι asana, pranayama, pratyahara, dharana, dhyana και samadhi. Ηρεμούν και επιβραδύνουν την αναπνοή, την καρδιά, τα εγκεφαλικά κύματα, και όλο τον μεταβολισμό.

Η ανάπτυξη, η κίνηση και η αλλαγή είναι τα χαρακτηριστικά της ζωής.
Η σωματική ανάπτυξη ολοκληρώνεται περίπου στα 20 έτη, η συναισθηματική στα 35, η πνευματική στα 45-50 και η ύψιστη πνευματική και ψυχική ξεπερνά αυτές τις ηλικίες και αρχίζει όταν προετοιμαζόμαστε για τον θάνατο του υλικού σώματος.

Ο θάνατος είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο που δεν ανοίγει ούτε κλείνει εύκολα. Ήταν αδύνατο να παραλείψω σημαντικές πληροφορίες από τις πηγές μας, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να μειωθεί ο όγκος του άρθρου. Επειδή ο θάνατος μας ταλαιπώρησε και θα μας ταλαιπωρεί, αναζητάμε μια εξήγηση, έναν τρόπο να τον δικαιολογήσουμε και να τον αποδεχτούμε. Κάθε πληροφορία συμπληρώνει το παζλ της ερμηνείας του. 

Πηγές: