COVID-19 και ψυχική υγεία

https://webtv.ert.gr/shows/to-sinema-sto-spiti-sas/?fbclid=IwAR1vbgdnwIxiWGFM8AXUM4klhymbAR3es5uTARWaKpeD2YS2UoEZVDYylZc https://webtv.ert.gr/shows/to-sinema-sto-spiti-sas/?fbclid=IwAR1vbgdnwIxiWGFM8AXUM4klhymbAR3es5uTARWaKpeD2YS2UoEZVDYylZc

COVID-19 και ψυχική υγεία

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα www.psychologytoday.com ο ιός COVID-19 θα επηρεάσει την ψυχική μας υγεία αυξάνοντας παγκόσμια το άγχος. Αν κάνουμε μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο για τον νέο κορωνοϊό, θα δούμε άπειρες και πολύ δυσάρεστες και τρομακτικές ίσως ειδήσεις. Πριν την εμφάνιση αυτού του νέου ιού, τα προβλήματα που αφορούσαν την ψυχική υγεία, και συγκεκριμένα το άγχος ήταν ήδη σε υψηλά επίπεδα. Κλινικοί ψυχολόγοι αναφέρουν οτι τα άτομα που ήδη έπασχαν από κάποια αγχώδη διαταραχή, θα επηρεαστούν από την κατάσταση που βιώνουμε. Άνθρωποι που έχουν μια προδιάθεση, θα εμφανίσουν πιθανότατα συμπτώματα υψηλού άγχους, ή θα παρεξηγήσουν μια αθώα ενόχληση με σύμπτωμα του νέου ιού. Και ενώ ο ιός είναι μια πραγματική απειλή, τελικά μόλις ξεπεράσουμε αυτή την πανδημία, θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλές ψυχικές ανησυχίες και ίσως διαταρραχές. Για να διαλευκάνουμε όμως την κατάσταση, ρωτήσαμε την ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια/οικογενειακή θεραπεύτρια Θάλεια Σταράμου να μας απαντήσει στις απορίες μας σχετικά με την ψυχική μας υγεία και τον εγκλεισμό που βιώνουμε.

κ.Σταράμου, θα θέλαμε να θέσουμε ορισμένα ερωτήματα. Πρώτα από όλα, επηρεάζει ο περιορισμός στο σπίτι την ψυχολογία μας;

Ο περιορισμός στο σπίτι φυσικά και επηρεάζει την ψυχολογία μας και την ψυχική μας υγεία. Ιδίως όταν γίνεται ακούσια και υπάρχει αβεβαιότητα ως προς τη διάρκεια του, όπως τις μέρες που ζούμε με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού.

Πώς την επηρεάζει;

Είναι αντιληπτό από όλους πως το να κληθεί κανείς να παραμείνει εσώκλειστος στο σπίτι για μέρες χωρίς να το έχει επιλέξει είναι στρεσογόνο. Όσο παρατείνεται η διάρκεια του περιορισμού στο σπίτι, δυσάρεστα συναισθήματα, όπως άγχος, ανησυχία, μελαγχολία, πανικός, θυμός, μοναξιά, ευερεθιστότητα κ.α. είναι ικανά να αναπτυχθούν λόγω της απώλειας της καθημερινότητας όπως την ξέραμε μέχρι σήμερα.

Επηρεάζει η πανδημία την ψυχολογία μας;

Όταν ο περιορισμός στο σπίτι συνοδεύεται από μία αιτιολογία όπως η πανδημία, από τη μία νοηματοδοτείται, αιτιολογείται και δικαιολογείται -αφού γίνεται για ορισμένο σκοπό- παράλληλα όμως δημιουργεί συναισθήματα φόβου και άγχους για το τι πρόκειται να συμβεί σε εμάς και τους οικείους μας. Η αβεβαιότητα σε σχέση με την πορεία του ιού και την εξέλιξη του και κατ’ επέκταση τη διάρκεια του περιορισμού, κάνει την κατάσταση ακόμη πιο στρεσογόνα ενώ συναισθήματα ανασφάλειας, απειλής της υγείας, αβοηθησίας, αποδιοργάνωσης, άγχους για το άγνωστο προκαλούν μεγάλη συναισθηματική πίεση.

Ο καθένας μας αντιδρά με διαφορετικούς τρόπους. Η αντίληψη καθώς και η αντίδραση μας σε μια συνθήκη τέτοιας κλίμακας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως οι αμυντικοί μας μηχανισμοί, η ανθεκτικότητα μας, η πρότερη ψυχική και σωματική μας υγεία, το υποστηρικτικό μας περιβάλλον κτλ. Αλλά και από παράγοντες όπως ο βαθμός εμπιστοσύνης στο κράτος και το σύστημα υγείας της χώρας μας.

Υπάρχει τρόπος να αποτρέψουμε μια δυσάρεστη επιρροή;

Δεν υπάρχει τρόπος να αποτρέψουμε τα δυσάρεστα συναισθήματα που θα νιώσουμε εντός αυτής της περιόδου. Σκοπός άλλωστε δεν είναι να αποφύγουμε τα δυσάρεστα συναισθήματά μας αλλά να τα διαχειριστούμε λειτουργικά αφού τα νιώσουμε.

Πείτε μας ορισμένα tips για να νιώσουμε καλύτερα:

Η περίοδος που ζούμε είναι πρωτόγνωρη για τους περισσότερους από εμάς. Ας ρωτήσουμε τους εαυτούς μας τι μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα. Δεν υπάρχει σωστός και λάθος τρόπος. Από πλευράς μου μπορώ να προτείνω:

Προσπαθήστε να οργανώσετε την καθημερινότητά σας: εάν δουλεύετε από το σπίτι οργανωθείτε σε σχέση με την εργασία σας και ολοκληρώστε την στα πλαίσια του συνηθισμένου σας ωραρίου.

Τόσο όσοι δουλεύετε όσο και όσοι δεν δουλεύετε προσπαθήστε να οργανώσετε τον ελεύθερο σας χρόνο. Χωρίς όμως αυστηρότητα ως προς την τήρησή του προγράμματος.

Προσθέστε άσκηση της αρεσκείας σας στην καθημερινότητά σας, που θα σας βοηθήσει τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά.

Κάντε πράγματα που σας ευχαριστούν και δεν είχατε την ευκαιρία να κάνετε πριν.

Δώστε χρόνο στον εαυτό σας και σε όσους ζουν μαζί σας.

Παίξτε περισσότερο με τα παιδιά σας, δείτε μια ταινία ή μια σειρά. Υπάρχουν πολλοί φορείς που αυτές τις μέρες προσφέρουν δωρεάν διαδικτυακή προβολή ταινιών, θεατρικών παραστάσεων, εικονικών επισκέψεων σε μουσεία σε όλο τον κόσμο.

Ο κανόνας της διατήρησης της απόστασης εν καιρώ πανδημίας αφορά την αποφυγή της σωματικής απόστασης, όχι όμως και της κοινωνικής ή της συναισθηματικής. Κρατείστε σωματική απόσταση από τους άλλους π.χ. στο δρόμο αλλά πείτε τους μια «καλημέρα». Ίσως τώρα, πιο πολύ από ποτέ, τη χρειαζόμαστε περισσότερο.

Καλέστε τα αγαπημένα σας πρόσωπα στο τηλέφωνο, συχνά μέσα στη μέρα. Μιλήστε μέσω κάμερας, να βλέπει ο ένας το πρόσωπο του άλλου. Κάποιοι λένε πως η τεχνολογία μας αποξενώνει, αυτές τις μέρες μπορεί να μας φέρει πιο κοντά.

Ενημερωθείτε για τη νόσο, τα μέτρα προφύλαξης, την εξέλιξη της από έγκυρες επιστημονικές πηγές. Αποφύγετε την έκθεση στην υπερπληροφόρηση, κυρίως στην αυθαίρετη πληροφόρηση. Περιορίσετε το χρόνο που θα αφιερώσετε σε αυτήν μέσα στη μέρα.

Τέτοιες μέρες που το στρες και ο φόβος είναι αυξημένος, μπορεί να παρατηρήσουμε απρόβλεπτες συμπεριφορές που κυρίως προκύπτουν από συναισθήματα φόβου και πανικού, όπως το άδειασμα των σούπερ μάρκετ, η προκλητική αποφυγή της σωματικής επαφής, η αγένεια, η ευερεθιστότητα. Ας προσπαθήσουμε όσο μπορούμε να είμαστε ψύχραιμοι με σεβασμό και αίσθημα κοινωνικής ευθύνης απέναντι στους άλλους.

Να είστε σε επαγρύπνηση εάν κάποιος γείτονας ή συνάνθρωπος σας χρειάζεται βοήθεια.

Ταίζετε τα αδέσποτα ζώα της γειτονιάς σας, αυτές τις μέρες που λιγότερος κόσμος κυκλοφορεί στο δρόμο ίσως μας έχουν περισσότερο ανάγκη. Μέσα από αυτή τη φροντίδα μεριμνάτε για τους ανθρώπους και τα ζώα που έχουν ανάγκη και παράλληλα προσθέτετε μια θετική νότα στη διάθεση σας μέσα από την προσφορά.

Προσπαθήστε όσο μπορείτε να «κοντύνετε» τη σκέψη σας χρονικά και σε πράγματα που μπορείτε να ελέγξετε. Αναλογιστείτε τι θα κάνετε μέσα στη μέρα σας και πού θα αφιερώσετε το χρόνο σας. Σκέψεις για το «που θα οδηγήσει όλο αυτό», «πότε θα τελειώσει», «τι θα γίνει μετά» είναι αναμενόμενες και φυσιολογικές, μπορεί όμως στην υπερβολή τους να επιβαρύνουν την ψυχική σας υγεία.

Είμαστε όλοι δέκτες της ίδιας κατάστασης αυτή την περίοδο. Βιώνουμε παρόμοια συναισθήματα. Επιτρέψτε στον εαυτό σας και στους άλλους τα δυσάρεστα συναισθήματα. Μοιραστείτε τα με όποιον τρόπο διαθέτετε. Το μοίρασμα έχει δύναμη ακόμη κι όταν δεν οδηγεί σε λύσεις.

Εάν νιώθετε πως αδυνατείτε να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας και τα νιώθετε απειλητικά μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Υπάρχουν αρκετές δομές που προσφέρουν δωρεάν ψυχολογική υποστήριξη αυτές τις δύσκολες μέρες.

Από την 27/03/20 και μετά από παρέμβαση του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων (ΣΕΨ) στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, η επίσκεψη σε ψυχολόγο γίνεται αποδεκτή μέσω της συμπλήρωσης της Βεβαίωσης Τύπου Β, κατ’ εξαίρεση μετακίνηση πολιτών, με την αιτιολογία Β1, «μετάβαση σε φαρμακείο ή επίσκεψη στον γιατρό, εφόσον αυτό συνιστάται μετά από σχετική επικοινωνία».

Γραμμές δωρεάν ψυχολογικής υποστήριξης:

• Γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης Δήμου Αθηναίων 210 3637365

• Γραμμή πρώτων βοηθειών Δήμου Αθηναίων 210 3638049

• Τηλεφωνικό κέντρο βοήθειας και πληροφόρησης Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και Περιφέρειας Αττικής 214 2142000

• Κέντρο υποστήριξης περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας 2313 004800

• Ψυχολογική υποστήριξη Κοινωφελούς Δημοτικής Επιχείρησης Πειραιά 210 4101930

Γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης Αιγινήτειο Νοσοκομείο/ ΕΚΠΑ 210 7297957 (Δευτέρα έως Παρασκευή), 210 7289240 (Σάββατο και Κυριακή) και Ανοιχτές Γραμμές βοήθειας μέσω τηλεδιάσκεψης (Skype): καλείτε σε έναν από αυτούς τους λογαριασμούς skype: Aiginitio 1, Aiginitio 2, Aiginitio 3, Aiginitio 4, Aiginitio 5

~ ΘΕΑΤΡΟ~