Σταθεροποιητές μύες, αυτοί που σας στηρίζουν ενώ κάνετε πιλάτες

Έχετε παρατηρήσει οτι υπάρχουν ορισμένοι μύες στο σώμα μας οι οποίοι όταν γυμναζόμαστε συχνά, αρχίζουν και ξεχωρίζουν κάτω από το δέρμα μας, και δημιουργούν τη λεγόμενη γράμμωση. Αυτοί συνήθως είναι μύες οι οποίοι ανήκουν σε μεγάλες μυϊκές ομάδες, δηλαδή σε εκείνες που ενεργοποιούνται όταν έχουμε να σηκώσουμε ένα μεγάλο βάρος, όταν περπατάμε, όταν τρέχουμε, όταν σηκωνόμαστε από την καρέκλα, όταν κλωτσάμε μια μπάλα, κτλ κτλ. Αυτοί οι μύες είναι πιο επιφανειακοί και πιο μεγάλοι με αποτέλεσμα να ξεχωρίζουν. Κάτω από αυτούς τους μύες, υπάρχουν κάποιες άλλες ομάδες μυών, όπως είναι οι σταθεροποιητές μύες, οι οποίες χρειάζεται να ενεργοποιηθούν σε κάθε δραστηριότητα, και για να είμαστε πιο ακριβείς, πρωτού κάνουμε μια δραστηριότητα, ώστε να προφυλάξουν το σώμα από τη φόρτιση. Αυτοί οι μύες είναι εκείνοι που μας στηρίζουν, και οχυρώνουν και σταθεροποιούν τον κορμό μας. Συχνά παραμελούνται, περνούν απαρατήρητοι με αποτέλεσμα να αδυνατίζουν. Γιατί τους παραμελούμε; Γιατί δεν ξέρουμε πώς να τους ενεργοποιήσουμε. Συνήθως, όταν κάποιος πηγαίνει στο γυμναστήριο αρχίζει να γυμνάζει όλους εκείνους τους μύες που βλέπει στον καθρέφτη, τους επιφανειακούς, που ανήκουν στις μεγάλες μυϊκές ομάδες, εκείνους που φαίνονται και που οι άλλοι παρατηρούν επάνω μας.

Ωστόσο, όλοι εκείνοι που ενδιαφέρονται για την υγεία και την αποφυγή των τραυματισμών στο σώμα τους, χρειάζεται να ενεργοποιούν και να ενδυναμώσουν τους σταθεροποιητές μύς. Οι κύριοι σταθεροποιητές μύες, είναι εκείνοι που βρίσκονται λίγο πιο βαθιά στο σώμα μας, είναι ίσως πιο μικροί, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο, και τους ψηλαφούμε σχετικά πιο δύσκολα από τους επιφανειακούς μεγάλους μύες, γιατί συνήθως κρύβονται από κάτω τους. Θα αναφέρουμε κάποιους από αυτούς γιατί μπορεί να τους ψάξετε και εν τέλει να τους ανακαλύψετε, και ίσως και να ασχοληθείτε μαζί τους. Είναι ο εγκάρσιος κοιλιακός, ο πολυσχιδής, οι μύες του πυελικού εδάφους, ο επιμήκης κεφαλικός, ο επιμήκης τραχηλικός και το διάφραγμα (συγχωρέστε με αν μου διαφεύγει κάποιος). Μαζί με αυτούς υπάρχουν και άλλοι πολλοί που μπορούν να θεωρηθούν ευρύτεροι σταθεροποιητές μύες, και ψηλαφώνται πιο εύκολα, όπως είναι ο έσω λοξός, ο πλατύς ραχιαίος, ο τετράγωνος οσφυϊκός, ο λαγονοψοΐτης, οι σκαληνοί κ.α. Όλοι οι μύες μπορούν να λειτουργήσουν σταθεροποίητικά, αλλά υπάρχουν κάποιοι που ο ρόλος τους είναι πολύ σημαντικός στην υποστήριξη του σώματος. Αυτοί οι κύριοι σταθεροποιητές βρίσκονται κοντά στη σπονδυλική μας στήλη, και τη στηρίζουν, μαζί φυσικά με άλλες παθητικές δομές, όπως είναι οι σύνδεσμοι, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι κτλ.

Για να μη σας κουράζω όμως με θέματα ανατομίας και κινησιολογίας, πάμε στο ψητό. Ο Pilates ανακάλυψε οτι οι μύες αυτοί, είναι απαραίτητοι για την αρμονική κίνηση, για την προφύλαξη από τραυματισμούς, για τη σωστή στάση, για την ελαστικότητα, και την καλύτερη κατανομή των φορτίσεων στο σώμα. Χρησιμοποιώντας αυτούς του μύες, ελέγχοντάς τους και δυναμώνοντάς τους, το σώμα παύει να τραυματίζεται εύκολα και μπορεί να εκτελέσει κάθε κίνηση με αρμονία. Σύν, οτι το σώμα δείχνει ψηλότερο!

Τα παραπάνω θετικά αποτελέσματα μπορούν να προκύψουν και μέσω της πρακτικής της γιόγκα. Δε θα συγκρίνουμε τις δύο τεχνικές, απλά μπορούμε να πούμε πως η γιόγκα μέσω της κοιλιακής διαφραγματικής αναπνοής αλλάζει λίγο το πατέντο της ενεργοποίησης κάποιων κύριων σταθεροποιών μυών. Σε γενικές γραμμές όμως, ευνοεί την αξονική επιμήκυνση (την αιτία που δείχνουμε ψηλότεροι) και τη σταθεροποίηση με ένα μαγικό τρόπο, ακόμη και αν δε λάβετε την ακριβή λεκτική καθοδήγηση από τον δάσκαλό σας.

Αυτοί οι μύες λοιπόν είναι μαγικοί, κατα κάποιο τρόπο. Ενεργοποιούνται πριν ακόμη εκτελέσει το σώμα μια κίνηση, οχυρώνοντάς το για να μην αλλάξει τίποτα στη σταθερότητά του. Λειτουργούν συνεχώς, αλλά σε μικρή ένταση, ώστε να μην κουράζονται γρήγορα. Όταν απαιτείται μεγαλύτερη φόρτιση, τότε μπορούν να αυξήσουν την ένταση της σύσπασής τους. Πολλοί άνθρωποι που παραμελούν το σώμα τους, ξεχνούν την ύπαρξη των μυών αυτών και αφήνουν το σώμα τους με τη σταθεροποίηση είτε των ευρύτερων σταθεροποιών μυών, είτε τους παραμελούν και εκείνους και παρουσιάζουν μικρή σταθεροποιητική ικανότητα, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν αστάθεια σε σημαντικές δομές του σώματος, και εν τέλει τραυματισμό. Συνήθως αυτό έρχεται έπειτα από κακή στάση του σώματος, από λανθασμένη εργασιακή εργονομία, έπειτα από κάποιο τραυματισμό, από μια εγκυμοσύνη, από τον τοκετό, την παχυσαρκία, την έλλειψη άσκησης, μια χειρουργική επέμβαση, μια ρήξη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή κήλη αυτού κ.α.

Θα καταλάβετε οτι οι σταθεροποιητές σας μύες δεν είναι και τόσο δυνατοί, αν δυσκολεύεστε να καθίσετε σε κάθισμα χωρίς πλάτη, αν αλλάζετε συνεχώς θέση, ή δε μπορείτε να παραμείνετε σε μία θέση για πολλή ώρα, αν νιώθετε τη μέση σας να “κόβεται στα δύο”, αν στηρίζεστε στα γόνατα για να σηκωθείτε από την καθιστή θέση, αν προκαλείτε συνεχώς κρακ στις αρθρώσεις της οσφυϊκής μοίρας (μέση) ή της αυχενικής (λαιμός, αυχένας), αν πονάτε με τις απότομες κινήσεις ή με όχι και τόσο σοβαρό λόγο, αν η στήριξη ή η θέση με ελάχιστη φόρτιση ηρεμεί τα συμπτώματα πόνου που μπορεί να έχετε, κ.α.

Αλλά μη βιάζεστε να βγάλετε συμπεράσματα οτι έχετε αστάθεια (υπερκινητικότητα) στις αρθρώσεις σας επειδή μπορεί να εμφανίζετε ένα από αυτά τα συμπτώματα, καθώς αυτό μπορεί να το διαπιστώσει μόνο ένας ειδικός γιατρός ή φυσικοθεραπευτής όταν σας εξετάσει από κοντά. Το να βγάζετε συμπεράσματα και να ανησυχείτε χωρίς λόγο είναι ανώφελο, καθώς δεν είμαστε όλοι ειδικοί σε όλα.

Πάντως, και αστάθεια να συμβαίνει στη σπονδυλική σας στήλη, υπάρχει η λύση του πιλάτες και της γιόγκα, με το πιλάτες να δίνει περισσότερη έμφαση στη σταθεροποίηση, τουλάχιστον από όσο έχουμε παρατηρήσει, και η γιόγκα να είναι αποτελεσματικότερη στους χρόνιους πόνους, οι οποίοι μπορεί να προκλήθηκαν στο παρελθόν από την αστάθεια της σπονδυλικής στήλης. (Αυτό είναι καθαρά προσωπική άποψη και όχι κανόνας. Εκτιμώ και τη γιόγκα και το πιλάτες εξίσου, σεβόμενη την ιστορία και τη φιλοσοφία και των δύο ξεχωριστά. Προσωπικά χρησιμοποιώ στοιχεία και από τις δύο μεθόδους σε κάθε πρακτική που θα καθοδηγήσω). Και με τη γιόγκα και με το πιλάτες θα πετύχετε τη σταθεροποίηση και την ενδυνάμωση, ελαστικότητα και αρμονία που αναζητάτε. Αν απευθυνθείτε σε έναν φυσικοθεραπευτή, είτε είναι ειδικευμένος στη γιόγκα, είτε στο πιλάτες, είτε σε κανένα από τα δύο, θα σας διδάξει τη σταθεροποίηση του σώματός σας και τη σωστή στάση.

Δε θα αναλύσουμε τίποτε άλλο σε σχέση με τη σταθεροποίηση του σώματος, καθώς μπορείτε να δείτε παρακάτω τα βίντεο ώστε να πάρετε μια ιδέα πώς να ενεργοποιήσετε ή να δυναμώσετε τους σταθεροποιητές μύες του αυχένα και της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής σας στήλης. Καθοδηγούμενοι από έναν ειδικό θα αποκτήσετε την πιο σωστή στάση και σταθεροποίηση του σώματός σας.

Γράφει η :
Σοφία Σταράμου
 Φυσικοθεραπεύτρια, ΤΕΙ Αθήνας
 Yoga instructor – International Yoga Alliance
Hatha yoga, Vinyasa yoga, Restorative yoga, Aerial
yoga, Θεραπευτική προσέγγιση της yoga (healing aspects of yoga) Thai yoga massage therapist
Clinical pilates instructor,Rehabilitation technics instructor